Í gær var opnuð í Reykjavík sýningin Fyrstu kynni – Grænlendingar á Ísafirði í Veröld, húsi Vigdísar. Fjallað er um heimsókn tæplega 90 Grænlendinga til Ísafjarðar árið 1925. Áður hefur þessari heimsókn verið gerð skil á Ísafirði. Sýningarhöfundur er Sumarliði R. Ísleifsson. Margar ljósmyndir eru sýndar sem teknar voru þá. Það var einkum danski ljósmyndarinn Marinus Simson sem búsettur var á Ísafirði og Thyra Juul, einnig dönsk. Sýndar eru bækur sem tengjast Grænlandi.

Tildrög heimsóknar Grænlendinganna eru þau að inúítar sem bjuggu í grennd við Ammassalik fluttust til Scoresbysunds að áeggjan danskra stjórnvalda og kom fólkið við á Ísafirði á leið sinni, meðal annars til þess að sækja vistir. Þá þurfti að vígja prest til þess að þjóna nýju byggðinni og það var einfaldlega auðveldara að fara til Ísafjarðar til þess en að ferðast mun lengra til annarra byggðarlaga á Grænlandi.

Fjölmenni var við opnunina og mátt þar sjá margan Vestfirðinginn.

Vegagerðin mun hefja mokstur á morgun norður í Árneshrepp. Eva Sigurbjörnsdóttir, oddviti sagði í samtali við Bæjarins besta að það væri kominn töluverður snjór og það hefði snjóað mikið í logni síðustu daga.

G. Pétur Matthíasson upplýsingafulltrúi Vegagerðarinnar staðfesti að Vegagerðin hefði samþykkt að ráðast í moksturinn sem helmingamokstur. Það þýðir að sveitarfélagið Árneshreppur mun greiða helminginn af kostnaðinum. Miðað er við að fært verði fyrir fjórhjóladrifin ökutæki. Eva kvaðst ekki vita hver kostnaður hreppsins gæti orðið en sagðist vera bjartsýn og skaut á 100 – 150 þúsund krónur.

Ákvörðunin nú á aðeins við þennan eina mokstur, en annars er enginn reglubundinn mokstur næstu mánuði samkvæmt mokstursáætlun Vegagerðarinnar.

Samgönguráðherra Sigurður Ingi Jóhannsson hefur ákveðið að fara í heimsókn norður í Árneshrepp í framhaldi af ákalli til stjórnvalda frá nefnd um brothættar byggðir.

Sigtryggur Magnason, einn aðstoðarmanna ráðherrans upplýsir Bæjarins besta um þetta og segir jafnfram að ráðherrann hlusti á áhyggjur íbúanna. Dagsetning hefur ekki verið ákveðin.

Sjálfstæðisflokkurinn mældist með stuðning 22,2% landsmanna í nýrri könnun MMR sem framkvæmd var dagana 4.-14. janúar. Fylgi Sjálfstæðisflokksins hélst nær óbreytt frá síðustu mælingu sem lauk 11. desember. Samfylkingin mældist með 15,0% fylgi, sem er tæplega tveimur prósentustigum minna en flokkurinn mældist með í síðustu könnun. Þá minnkaði fylgi Vinstri grænna um rúmlega eitt og hálft prósentustig*, fylgi Miðflokksins jókst um eitt prósentustig og fylgi Flokks fólksins jókst um tvö og hálft prósentustig frá síðustu mælingum.

Stuðningur við ríkisstjórnina jókst lítillega en 41,1% sögðust styðja ríkisstjórnina nú samanborið við 40,3% í síðustu mælingu.

Úrtak: Einstaklingar 18 ára og eldri, valdir handahófskennt úr hópi álitsgjafa MMR.
Álitsgjafar MMR eru valdir úr Þjóðskrá þannig að þeir endurspegli lýðfræðilega samsetningu þjóðarinnar á hverjum tíma.
Könnunaraðferð: Spurningavagn MMR
Svarfjöldi: 2061 einstaklingur, 18 ára og eldri
Dagsetning framkvæmdar: 4. til 14. janúar 2019

Bæjarstjórn Bolungavíkur samþykkti fyrr í vikunni eftirfarandi ályktun um vegamál. Hún er samhljóða ályktun frá Ísafjarðarbæ, Vesturbyggð og Tálknafjarðarhreppi:

Bæjarráð Bolungarvíkur biðlar til íbúa Reykhólahrepps að leggjast á árar með okkur við að ljúka endurnýjun Vestfjarðavegar sem stofnbrautar sem allra fyrst og leysa þannig samgönguvandamál Vestfjarða.

Samgöngur okkar Vestfirðinga hafa lengi valdið íbúum og fyrirtækjum erfiðleikum og mikil vinna verið lögð í endurbætur á Vestfjarðavegi. Hingað til hefur algjör sátt og einhugur ríkt meðal allra sveitarstjórna á Vestfjörðum um að leggja áherslu á láglendisveg út úr fjórðungnum samkvæmt leið Þ-H til að stytta ferðatíma og auðvelda samgöngur árið um kring. Núna þegar sveitarstjórn Reykhólahrepps virðist ætla að fara aðrar leiðir en áður hefur verið unnið að, fyllumst við eins og aðrir Vestfirðingar ótta um að þessi framkvæmd sigli á ný í strand og að enn og aftur verði málinu frestað.

Framundan er stór ákvörðun sem sveitarstjórn Reykhólahrepps þarf að taka og er þess vænst að við þá ákvörðun verði jafnframt tekið tillit til hagsmuna íbúa og fyrirtækja utan Reykhólahrepps. Það skiptir alla Vestfirðinga gríðarlegu máli að hægt sé að hefja úrbætur á Vestfjarðavegi sem allra fyrst, því 60 ára gamlir þjóðvegir eru á engann hátt boðlegir í nútíma samfélagi.

Við óskum jafnframt eftir stuðningi stjórnvalda til að koma þessum brýnu samgöngubótum samkvæmt Þ-H leið á Vestfjarðavegi í gegn sem allra fyrst.

Ákveðið var að loka á þessu ári heilsugæsluselinu á Flateyri í sparnaðarskyni. Gylfi Ólafsson forstjóri Heilbirgðisstofnunar Vestfjarða segir að búið sé að segja  upp húsnæðinu á Flateyri og rennur uppsagnarfresturinn út í lok apríl. Hins vegar er í athugun hvort annað ódýrar húsnæði fáist á Flateyri. Segir Gylfi að hann hafi átt óformlegar viðræður við formann félags eldri borgara, starfsfólk okkar sem búsett er á Flateyri og aðra Flateyringa um hvernig best væri að koma málum fyrir. „Ýmsar forsendur þurfa að vera til þess að hægt sé að koma heilsugæsluseli fyrir, svo sem gott aðgengi, lágur rekstrarkostnað og fleira.“

„Ég hef einnig farið á fund bæjarráðs Ísafjarðarbæjar vegna málsins og verið í sambandi við bæjarstjórann. Það sem er til umræðu á þeim vettvangi er einkum bættar almenningssamgöngur og hvort bærinn eigi húsnæði sem gæti hentað til þessara nota.“

Vonast Gylfi til þess að geta boðað til íbúafundar á Flateyri í næstu viku.

Varðandi aðrar sparnaðaraðgerðir segir Gylfi Ólafsson að þær séu að mestu óbreyttar og undirbúningur þeirra allra langt kominn. „Enn eigum við eftir að útfæra fleiri aðhaldsaðgerðir til að mæta þeim rekstrarhalla sem fyrirsjáanlegur er að óbreyttu.“

Stofnkostaður á 2.970 fermetra íþróttahúsi knattspyrnuhúsi óeinangruðu er 506 milljónir króna en 602 milljónir króna ef húsið er einangrað. Þetta kemur fram í úttekt Verkís fyrir nefnd um byggingu fjölnota knattspyrnuhúss sem lögð var fram á fundi nefndarinnar á þriðjudaginn.

Þá er reiknað út hver heildarkostnaður kann að verða af stofnkostnaði og rekstri hússins í 80 ár. Ef húsið er einangrað og miðað við 10 gráðu hitastig er stofnkostnaðurinn 602 mkr og heildarkostnaðurinn 1.831 milljón króna. Sé húsið óeinangrað  verður stofnkostnaðurinn 506 mkr og heildarkostnaðurinn á líftíma hússin 1.770 milljónir króna.

Einnig eru gefnar upp tölur fyrir einangrað hús sem er hitað í 5 gráður. Þá er stofnkostnaðurinn áætlaður 597 milljónir króna og heildarkostnaður 1.789 milljónir króna.

Niðurstaða nefndarinnar var að fela tæknideild Ísafjarðarbæjar að óska eftir greiningu á kostnaði við byggingu óeinangraðs knattspyrnuhúss sem uppfyllir kröfur KSÍ, annarsvegar 46mX61m að innanmáli og hinsvegar 46mX70m.

Sveitarstjórn Tálknafjarðarhrepps tók fyrir á fundi sínum í gær að ákveða reglur um úthlutun byggðakvóta fyrir yfirstandandi fiskveiðiár.

Samþykkt var tillaga með fjórum atkvæðum gegn einu um að falla frá vinnsluskyldu á byggðakvótanum, en skylt hefur verið að landa aflanum til vinnslu í Vestur Barðastrandarsýslu, gegn því að 20 kr af hverju kg byggðakvóta renni til sveitarfélagsins sem  fari í sérstakan sjóð, sem hugsaður er til uppbyggingar dvalarheimilis á Tálknafirði. Með þessu telur sveitarstjórn að byggðakvótinn komi að notum fyrir alla íbúa, þ.e.a.s. samfélagið í heild.

Fallist útgerðaraðilar ekki á þessa tilhögun verður áfram vinnsluskylda eins og verið hefur. Auk þessarar samþykktar um gjaldtökuna leggur sveitarstjónin til að landa verði aflanum í Tálknafjarðarhöfn og að hluti byggðakvótans skiptist jafnt milli allra báta.

Rökstuðningur meirihluti sveitarstjórnar, lista óháðra,  fyrir þessu fyrirkomulagi varðandi gjaldtökuna  er:

„Fallið verði frá vinnsluskyldu afla skv. úthlutuðum byggðakvóta, að því gefnu að allir
útgerðaraðilar, sem fá úthlutaðan byggðakvóta, fallist á að greiða kr. 20.00 af hverju
þorskkílói, sem landað er af úthlutuðum byggðakvóta. Þessir peningar fari í sérstakan
sjóð, sem hugsaður er til uppbyggingar dvalarheimilis á Tálknafirði. Sveitarstjórn telur
að með því að byggja upp dvalarheimili á staðnum sé stuðlað að því að fólk sem ekki
getur lengur haldið heimili þurfi ekki að flytja burt úr sveitarfélaginu, annaðhvort til
Reykjavíkur eða á sjúkrahúsið á Patreksfirði, sem er eina úrræðið á svæðinu. Ennfremur
er augljóst að með þessu skapast fjölmörg störf sem gæti þýtt fjölgun í sveitarfélaginu.
Með þessu telur sveitarstjórn að byggðakvótinn komi að notum fyrir alla íbúa, þ.e.a.s.
samfélagið í heild.“

Minnihluti hreppsnefndar, Jóhann Örn Hreiðarsson, fyrir hönd E lista, var ósammála þessari breytingu og greiddi atkvæði gegn henni. Segir í bókun hans að mótmælt sé því „að tengja framlög til dvalarheimilis við afnám vinnsluskyldu á byggðakvóta Tálknafjarðarhrepps. Slík tenging þýðir auknar álögur á útgerðir sem nú þegar eru að greiða háar upphæðir í auðlindagjöld til ríkisins.“ Segir ennfremur að þessi afstaða meirihlutans lýsi algeru skilningsleysi á mikilvægi byggðakvóta fyrir afkomu minni útgerða og lýst yfir alvarlegum áhyggjum af atvinnumálum í sveitarfélaginu.

Krónan veiktist í fyrra um 6,4%. Þetta er annað árið í röð sem krónan veikist gagnvart erlendum gjaldmiðlum. Árið 2017 veiktist krónan um 0,7%.  Þessar upplýsingar koma fram í Hagsjá, rafrænu fréttabréfi sem hagdeild Landsbankans gefur út.  Síðustu fjögur árin þar á undan hafði krónan styrkst á hverju ári og styrktist hún um 18,4% yfir árið 2016. Það var mesta styrking krónunnar gagnvart viðskiptaveginni myntkörfu í íslenskri hagsögu.

Veiktist gagnvart öllum helstu viðskiptamyntum

Gjaldmiðlar allra helstu viðskiptalanda okkar styrktust gagnvart íslensku krónunni á síðasta ári. Af einstökum gjaldmiðlum styrktist gengi japanska jensins mest gagnvart krónunni, eða um 13,9%. Styrking Bandaríkjadollars var næst mest, eða 11,4% en þar á eftir kom svissneski frankinn með 10,4% styrkingu. Minnst var styrking sænsku krónunnar (2,4%) og Kanadadollars (2,6%).

Raungengi krónunnar  enn hátt

Þrátt fyrir þessa lækkun á nafn- og raungengi er gengi krónunnar enn tiltölulega sterkt á mælikvarða raungengis sé horft aftur til ársins 1980. Síðan þá hefur raungengið verið lægra en það var í desember um 80% af tímabilinu.