Möguleikar smárra þorpa gagnvart öflugri þéttbýliskjörnum í sama sveitarfélagi

Vigfús Þór Hróbjartsson

Byggðastofnun styrkti á árinu 2020 Vigfús Þór Hróbjartsson meistaranemi við Landbúnaðarháskóla Íslands við gerð lokaritgerðar við skólann. Ritgerð hans fjallar um örlög lítilla þorpa innan sameinaðra sveitarfélaga og nefnist „Þriðja þéttbýlið. Gæði, kostir og tækifæri Stokkseyrar innan sveitarfélagsins Árborgar“.

Þó að ritgerðin fjalli að mestu um Stokkseyri og Árborg má sjá samsvörun við þorp á Vestfjörðum sem sameinast hafa stærri byggðarlögum hvað varðar ýmsa þætti í þróun byggðarlaganna.

Í rannsókninni er rýnt í þau tækifæri sem til staðar eru innan þorpsins og hinar ýmsu forsendur fyrir frekari uppbyggingu greindar út frá því hvaða styrkleikar, veikleikar, tækifæri og ógnanir eru til staðar og reynt að meta þessa þætti gagnvart stærri þéttbýlum innan sama sveitarfélags. Auk þess er þorpið skoðað út frá hugmyndum um lífsgæði íbúa og er með almennum hætti rýnt í þau gæði sem til staðar geta verið innan smárra þorpa. Út frá þessum greiningum og skoðunum eru lögð fram einföld markmið og viðmið er varða uppbyggingu mismunandi svæða innan þorpsins og unnin gróf tillaga skipulagsbreytinga ásamt skýringarmyndum sem sýna hugmyndir um ásýnd einstakra svæða innan þorpsins.

Skoðað er hverjir möguleikar smárra þorpa út á landi eru gagnvart öflugri þéttbýliskjörnum innan sama sveitarfélags. Að auki er lagt mat á hvaða lífsgæði eru til staðar fyrir íbúa og hvaða leiðum megi hugsanlega beita til að hámarka þau. Aðferðir við vinnslu verkefnisins og niðurstöður má heimfæra að hluta eða öllu leyti á sambærilega þéttbýlisstaði sem standa höllum fæti gagnvart stærri þéttbýliskjörnum innan sameinaðra sveitarfélaga. Hvaða tækifæri eru til staðar? Hvaða lífsgæði eru til staðar og með hvaða hætti má gera þeim hátt undir höfði? Hver eru helstu einkenni slíkra þorpa og hvernig má hámarka gæði þeirra einkenna?

DEILA