Saltfiskvinnslan stóð venjulega frá vori til hausts.
Karlmenn sóttu aflann á haf út en konur, börn og gamalmenni verkuðu hann í landi. Þegar búið var að landa fiskinum tóku vöskunarkonurnar við honum, snyrtu og hreinsuðu burtu hnakkablóð og himnudrógu.
Síðan var fiskurinn þveginn vandlega með stráburstum. Loks var hann skolaður áður en hann var fluttur á reitana til söltunar.
Fram undir aldamótin 1900 var fiskurinn vaskaður utandyra í hvaða veðri sem var, en þá reistu stærri verslanir bæjarins sér vöskunarhús, sem veittu skjól þótt ekki væru þau upphituð.
Á reitunum tóku saltararnir við fiskinum, hlóðu honum upp í stæður og söltuðu.
Þannig var hann geymdur í u.þ.b. 2 vikur uns útbreiðslan hófst, en hún fór þannig fram að fiskurinn var borinn út á reitana og hann breiddur á grjót eða lágar trégrindur.
Þar stóð hann allan daginn á meðan veður hélst gott en á kvöldin var honum aftur hlaðið í stakk og segldúkur breiddur yfir til varnar gegn rigningu. Eins þurfti að hafa hraðar hendur við að taka fiskinn saman og koma honum undir segl ef það gerði rigningu á daginn. Ef sumarið var vætusamt gat fiskurinn legið í stakknum dögum saman.
Þegar líða tók á sumarið var farið að huga að endanlegum frágangi saltfisksins til útflutnings. Byrjað var á að kanna hversu þurr hann var orðinn.
Ef fiskinum var haldið móti sólu með annarri hendi og greina mátti fingur hinnar handarinnar í gegnum hnakkann taldist hann fullþurr. Eins ef hann hélst beinn þegar tekið var í sporðinn og honum haldið láréttum. Að þurrkun lokinni var fiskurinn fluttur í hús og honum staflað eftir stærðum í málfisk, millifisk og smáfisk.
Síðan var honum skipað út í kaupskipin sem fluttu hann á erlenda markaði.
Spánverjar og Portúgalir voru helstu kaupendurnir, en Spánarmarkaður lokaðist þegar borgarastríðið braust út þar í landi árið 1936.
Varð það verulegt áfall fyrir fiskvinnsluna í landinu, en þess var þó ekki langt að bíða að ný aðferð, hraðfrysting, ryddi sér til rúms og yrði aðal vinnsluaðferð fisks á Íslandi.
Af vef Byggðasafns Vestfjarða
