Að mati Vegagerðarinnar er leið Þ-H á Vestfjarðaleið sá kostur sem helst kemur til greina við uppbyggingu stofnvegakerfis um sunnanverða Vestfirði. Þ-H leiðin kemur best út við samanburð á öryggi, greiðfærni, styttingu leiðar og er hagkvæmari. Valkostaskýrsla frá 12. desember breytir ekki þeirri niðurstöðu.
Greinargerð Vegagerðarinnar vegna skýrslu Viaplan, sem birt var í gær:
„Að mati Vegagerðarinnar er leið Þ-H á Vestfjarðaleið sá kostur sem helst kemur til greina við uppbyggingu stofnvegakerfis um sunnanverða Vestfirði. Þ-H leiðin kemur best út við samanburð á öryggi, greiðfærni, styttingu leiða og er hagkvæmari. Valkostagreining Viaplans frá 12. desember breytir ekki þeirri niðurstöðu.
Undirbúningur að framkvæmdum við vegagerð á Vestfjarðavegi milli Bjarkalundar og Skálaness hefur staðið lengi eða allt frá árinu 2004 þegar fyrsta tillaga að matsáætlun var lögð fram. Matsáætlun við endurtekið mat á umhverfisáhrifum var lögð fram í september 2015 og að loknu ítarlegu samráðsferli og rannsóknum var endanleg matsskýrsla lögð fram í febrúar 2017 og gaf Skipulagsstofnun út álit sitt í mars 2017. Þar var lagt mat á 5 valkosti. Frá þeim tíma hefur Vegagerðin unnið í samstarfi við Reykhólahrepp að breytingu á aðalskipulagi Reykhólahrepps.
Sveitarstjórn Reykhólahrepps fór þess á leit við Vegagerðina að taka nýjan valkost (leið R) til skoðunar með bréfi dagsettu 17. júlí 2018. Vegagerðin gerði grein fyrir þeim valkosti í greinargerð til Reykhólahrepps í október 2018 þar sem fjallað er um frumathugun á þeim valkosti (leið A3) ásamt samanburði við leiðir Þ-H og D2 og hvernig vikið var frá leið R.
Megin markmið fyrirhugaðra framkvæmda hefur verið að tengja sunnanverða Vestfirði með góðum samgöngum, styttingu vegalengda og uppbygging heilsársvegar með bundnu slitlagi. Fyrirsjáanlegt er að umferð um Vestfjarðaveg í Gufudalssveit muni aukast umtalsvert á næstu árum. Dýrafjarðargöng verða opnuð árið 2020 og undirbúningur er hafinn að nýjum heilsársvegi um Dynjandisheiði. Ásamt vegabótum í Gufudalssveit mun því vegalengd milli Reykjavíkur og Ísafjarðar styttast um 50 km. (Dýrafjarðargöng 27,3 km, Dynjandisheiði 2-3 km, leið Þ-H 21,6 km)
Leið A3 (og leið R) hefur ákveðna kosti varðandi byggðasjónarmið þar sem Reykhólahreppur tengist betur til vesturs og verður nær Vestfjarðavegi, það hefur hins vegar ekki verið megin markmið fyrirhugaðra framkvæmda. Í dag er vegalengd milli Reykhóla og Patreksfjarðar 192 km en mun styttast um 40-45 km verði Þorskafjörður þveraður samkvæmt leið A samanborið við leið Þ-H, sem getur stuðlað að auknum samskiptum milli sveitarfélaga. Þetta hefur ekki verið megin markmið framkvæmda. Á móti kemur að vegalengd frá Reykjavík og Vesturlandi til Patreksfjarðar og Ísafjarðar verður um 4-5 km lengri.
Það er ljóst að verkefni Vegagerðarinnar snýr að því að tengja Vestfirði með stofnvegi og tryggja þannig samgöngur við Vestfirði sem heild, hagsmunir Reykhólahrepps eru því ekki einir hafðir til hliðsjónar við leiðaval.
Í þeirri valkostagreiningu sem nú hefur verið lögð fram er það metið sem svo að núverandi Reykhólasveitarvegur sé fullnægjandi sem flutningaleið og stofnvegur. Það er mat Vegagerðarinnar að Reykhólasveitarvegur uppfylli ekki kröfur til slíkra stofnvega og sé ekki hæfur fyrir fyrirsjáanlega umferðaraukningu nema með töluverðri endurbyggingu og lagfæringu. Hann er mjór, með kröppum beygjum og hæðum, lagfæra þarf hliðarsvæði og setja upp vegrið til að auka umferðaröryggi og er í ósamræmi við þann veg sem byggður hefur verið upp frá Skálanesi yfir í Vatnsfjörð og þann veg sem ráðgerður er um Dynjandisheiði og vegagerð í tengslum við Dýrafjarðargöng. Þess vegna er nauðsynlegt gera ráð fyrir kostnaði við endurbyggingu Reykhólasveitarvegar við mat á valkostum. Kostnaðarmat Vegagerðarinnar gerir ráð fyrir að leið A3 sé um 4 milljörðum króna dýrari en leið Þ-H.
Um hönnun þjóðvega gilda jafnframt veghönnunarreglur sem hafa það að markmiði að tryggja fullnægjandi og samræmd gæði vegakerfisins með því að vega saman öryggi, afköst, umhverfi og fjárhagslega hagkvæmni hverju sinni.
Samkvæmt reglugerð um öryggisstjórnun vegamannvirkja er Vegagerðinni skylt að láta fara fram umferðaröryggismat þar sem bornir eru saman valkostir. Áður höfðu 5 valkostir verið skoðaðir í umferðaröryggismati árið 2016. Nú er í gangi vinna við að endurtaka umferðaröryggismat þeirra valkosta sem nú eru til umræðu, þ.e.a.s. leið R sem Reykhólahreppur leggur til í sinni valkostaskýrslu, leið A3 þar sem Reykhólasveitarvegur er endurbyggður og leið Þ-H um Teigsskóg og leið D2 með jarðgöngum um Hjallaháls.
Vegagerðin hefur lagt til við Reykhólahrepp að að nýr Vestfjarðavegur verði lagður samkvæmt leið Þ-H og er það gert að vel athuguðu máli. Sú framkvæmd er fullfjármögnuð í þeirri tillögu að samgönguáætlun sem er til umfjöllunar á Alþingi. Velji sveitarstjórn Reykhólahrepps að fara aðra leið sem Vegagerðin telur dýrari er ljóst að sú leið er ekki fjármögnuð að fullu og óvíst hvenær framkvæmdir geti hafist. Aftur á móti leggur Vegagerðin áherslu á að sama hvaða ákvörðun sveitarstjórn Reykhólahrepps tekur að það mun ekki standa á Vegagerðinni að vinna að vegabótum á Vestfjarðavegi um Gufudalssveit.“
