Launavísitala hækkar og kaupmáttur eykst

Launavísitala hér á landi í mars 2017 er 597,3 stig og hækkaði um 0,4% frá fyrri mánuði er fram kemur í frétt á vef Hagstofu Íslands. Síðastliðna tólf mánuði hefur launavísitalan hækkað um 5%.Nokkur munur er á 12 mánaða breytingu í mars 2016 annars vegar og mars 2017 hins vegar. Það skýrist meðal annars af því að engar kjarasamningshækkanir voru á tímabilinu apríl 2016 til mars 2017 hjá stórum hluta starfsmanna á almennum vinnumarkaði en í 12 mánaða breytingu vísitölunnar í mars 2016 gætti hins vegar áhrifa tveggja kjarasamningshækkana hjá þessum hópi. Kaupmáttur launa í mars 2017 er 139,3 stig og hækkaði um 0,3% frá fyrri mánuði. Síðustu tólf mánuði hefur vísitala kaupmáttar launa hækkaði um 3,3%.

Launavísitala er verðvísitala sem byggir á gögnum úr launarannsókn Hagstofu Íslands og sýnir breytingar á verði vinnustundar fyrir fasta samsetningu vinnutíma. Vísitalan tekur mið af breytingum reglulegra launa sem greidd eru fyrir umsaminn vinnutíma hvort sem um er að ræða dagvinnu eða vaktavinnu. Tekið er tillit til hvers konar álags-, bónus- og kostnaðargreiðslna sem gerðar eru upp á hverju útborgunartímabili. Hvorki er tekið tillit til tilfallandi yfirvinnu né óreglulegra greiðslna enda er í lögum um launavísitölu ætlast til að breytingar á vinnutíma og samsetningu hans hafi ekki áhrif á vísitöluna. Vísitala kaupmáttar launa byggir á launavísitölu og vísitölu neysluverðs. Almennt eykst kaupmáttur launa þegar laun hækka umfram verðlag en minnkar þegar verðbólga er meiri en launahækkanir.

annska@bb.is

DEILA